جنکسان

نام ژنریک: محلول موضعی مینوکسیدیل اکسترا کامبینی (Minoxidil extra combination topical solution)

نام تجاری: محلول موضعی جنکسان  آی آر 5%

دسته دارویی: محرک قوی رویش مو

مورد مصرف: درمان آلوپسی آندروژنیک مو

نکاتی در مورد قدرت و کارایی

 با توجه به آنکه اثرات محلول مینوکسیدیل در درمان ریزش موی آندروژنتیک شناخته شده است و مطالعات زیادی در این رابطه صورت گرفته است که صحت آن را ثابت میکند. پاره ای از شواهد اثر محلول مینوکسیدیل در رشد مو را به اثر آن بر روی کانال های پتاسیمی حساس به ATP ربط می دهند. که از این طریق باعث افزایش جریان خون به درمان پاپیلا ها شده و در نتیجه  با عواملی که به نحوی با کاهش یا توقف کردن جریان خون باعث ایجاد آسیب در فولیکولها مو و در نتیجه ریزش مو می گیرند،مقابله می کند.

اسید رتینوئیک باعث افزایش جذب پوستی مینوکسیدیل موضعی می شد لذا ترکیب این دو افزایش میزان مینوکسیدیل به فولیکولهای مو می تواند اثر بخشی دارو را بالا ببرد و همچنین در مقایسه با درمان با محلول مینوکسیدیل وقتی به صورت ترکیبی با اسید رتینوئیک به کار می رود، با افزایش بیان پروتئین های دخیل در بقای سلولی و کاهش بیان پروتئین های دخیل در آپوپتوزیس به طولانی شدن دوره رشد مو و کاهش دوره ریزش مو کمک کرده و به این ترتیب به افزایش تعداد موهای موجود در مقطع خاصی از پوست سر کمک می کند. از سویی دیگر باید توجه  داشت که آزلائیک اسید یک داروی مهار کننده آلفا-5 رودوکتاز می باشد و لذا با کاهش تبدیل تسترون به DHT سبب کاهش ریزش مو و تقویت مو می گردد. DHT یکی از عوامل اصلی ریزش موی آندروژنتیک به حساب می آید و افزایش آن در فولیکولهای مو باعث تحلیل فولیکولها  شده  و از رشد مو جلوگیری می کند. مهار تولید DHT می تواند از طریق  افزایش بیان آنزیم نیتریک اکسید سنتاز (iNOS ) باعث افزایش تولید NO و در نتیجه افزایش خونرسانی به بافت پوشت گردد آزلائیک اسید در مهار تولید DHT شبیه propecia عمل می کند با این تفاوت که در مورد آزلائیک اسید دیگر عوارض جانبی سیستمیک مربوط به propecia را نداریم. دو نوع ایزوآنزیم از 5-آلفا ردوکتاز وجود دارد تایپ I و II که از این دو نوع I به شکل غالب در پوست وجود دارد و فعالیت آن محدود به غدد سباسه  در صورت و سر می باشد در حالیکه نوعII  اغلب در فولیکولها وجود دارد prpecia که در بازار دارویی دنیا وجود دارد با مهار5-آلفا ردوکتاز تایپ II در تمامی بدن باعث کاهش سطح سرمی   5-آلفا ردوکتاز می شود و لذا همواره  عوارضی را به همراه دارد که شامل  کاهش میل جنسی می باشد در حالیکه در این ترکیب دارویی موضعی با استفاده محدود مهار کننده 5-آلفا ردوکتاز یعنی آزلائیک اسید از این اثرات ناخواسته آن در سایر اندام ها جلوگیری می گردد.

با توجه به اینکه استفاده طولانی مدت از محلول مینوکسیدیل می تواند با مهار آنزیم های دخیل در سنتز کلاژن (Hydroxylase I –II-III-Iysyi)و در نتیجه کاهش سنتز کلاژن باعث از بین رفتن بافت همبند در ناحیه پوست سر می گردد لذا بعد از یک دوره درمان با محلول مینوکسیدیل تنها اغلب به خاطر سفتی پوست سر به دلیل تخریب بافت همبند از خونرسانی نرمال جلوگیری می شود و این پدیده باعث می شود که محلول مینوکسیدیل نتواند مثل اوایل دوره درمان اثرات مفید خود را درمان ریزش مو اعمال کند.با توجه به این موضوع که مطالعات زیادی نشان دهنده اثر تحریکی  اسید رتینوئیک در افزایش سنتز کلاژن و ترمیم بافت همبند می باشند ونشان داده اند که اسید رتیوئیک با مهار ماتریکس متالوپروتوئیناز باعث افزایش سنتز کلاژن در بافت پوست می گردد لذا استفاده همزمان این دارو ها علاوه بر افزایش اثر بخشی محلول مینوکسیدیل در اوایل درمان می تواند از کاهش تدریجی اثرات مینوکسیدیل در رویش مو جلوگیری کند.  با توجه به عوارض جانبی گزارش شده از محلول مینوکسیدیل در استفاده طولانی مدت همچنین با ایجاد التهاب و فراخوانی انواع فاکتورهای التهابی به بافت پوست در پروسه رویش  مو میتواند اختلالاتی پیش بیاید لذا اثر بتامتازون در کاهش میزان التهاب و فراخانی فاکتورهای  دخیل در آن و همچنین کاهش التهاب ناشی از پروپیلن گلیکول که  یک ماده آلرژن برای پوست می باشد و به عنوان حلال  دارو به کار برده شده می تواند به حفظ بستری مناسب برای عملکرد سایر ترکیبات موجود در رویش فولیکولهای مو کمک کند.

با تمام این تفاسیر به نظر می رسد که اختلالات عروقی و عدم خونرسانی  درست به فولیکولهای  مو و افزایش فعالیت  آنزیمی 5-آلفا ردوکتاز و اختلالات مربوط به مدیاتورهای ایمنوسیتهای اطراف فولیکولها مو و آسیب بافت همبند منجر به ایجاد آلوپسی آندروژنتیک می شود که به همین دلیل استفاده ترکیبی از مینوکسیدیل با 3 عامل تقویتی و کمک کننده دیگر می توان جایگزین خوبی برای درمان ریزش موی آندرژیک به وسیله محلول مینوکسیدیل باشد.

نکات قابل توصیه به بیمار

• فقط  نواحی دچار ریزش مو استعمال گردد.
• مصرف این دارو در زنان با نظر پزشک مجاز است.
• مصرف این دارو در حاملگی توصیه نمی شود(گروهc).
• مصرف این دارو در دوران شیردهی ممنوع است.
• دارو را  طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• برای خشک کردن موها بعد  از استفاده از محلول موضعی  جنکسان از خشک کن برقی(سشوار) استفاده نکنید.
• زمان لازم برای جذب مناسب دارو با پوست سر حدود 2 تا3 ساعت می باشد . بنابر این بهتر است طی این مدت از شستن سر و تماس آن با بالش و یا کلاه خودداری کنید.
• در صورت نیاز به استفاده از رنگ مو،حالت دهنده و یا  سایر فراورده های مربوط مو بهتر است 12 ساعت قبل و بعد از مصرف فراورده مورد نظر از محلول جنکسان استفاده نکنید .لازم به ذکر است پس از این مدت نیازی به به ازدیاد مصرف دارو نیست و مصرف محلول موضعی جنکسان باید طبق روال عادی دنبال شود.
• قبل و بعد از مصرف دارو دستها را کاملا شستشو دهید.
• ممکن است تا دو هفته اول شروع درمان،ریزش موها افزایش یابد که این امر طبیعی است ولی در صورت ادامه با پزشک خود مشورت کنید.
• معمولا 2 تا4 ماه مصرف مداوم محلول موضعی جنکسان برای مشاهده رویش موی جدید لازم است.
• موهای تازه ابتدا نرم ،کرک مانند و بدن رنگ و به زحمت قابل روئیت هستند ولی در اثر ادامه درمان به تدریج رنگ و ضخامت موهای جدید شبیه موهای دیگر سر خواهد شد.
• چنانچه بعد از 4 ماه تغییری حاصل نشد، با پزشک خود مشورت کنید.
• این محلول  فقط برای مصرف موضعی است و از خوردن آن جدا اجتناب کنید.
• این دارو تنها برای بیمار فعلی شما تجویز شده است و از مصرف آن در مورد مشابه خودداری کنید.
• برای اثر بخشی بهتر دارو را طبق دستور مصرف کنید.
• توجه کنید ظرف قبلا باز نشده باشد.
• از مصرف داروهای تاریخ گذشته خودداری کنید.
• پس از مصرف درب بطری را محکم ببندید.
• از مصرف این دارو در مجاورت گرما،شعله، و هنگام کشیدن سیگار خودداری کنید.

مقدار و نحوه مصرف دارو

• مقدار مصرف دارو را پزشک تعیین می کند مقدار و مصرف معمولی دارو به قرار زیر است:
• در صبح یک میلی لیتر الی دو میلی لیتر از محلول موضعی جنکسان روز را بر روی مناطق کم موی سر از قسمت وسط به اطراف چکانده شود. در شب یک میلی لیتر الی دو میلی لیتر از محلول موضعی جنکسان شب را روی مناطق کم موی سر از قسمت وسط به اطراف چکانده شود.
• در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف این دارو به محض یاد آوری آنرا مصرف کنید ولی چنانچه نزدیک زمان مصرف بعدی رسیده باشد صبر کنید سروقت از آن استفاده کنید و در این صورت مقدار عادی را مصرف کرده و مقدار آن را 2 برابر نکنید.

تداخلات

• محلول موضعی جنکسان را نباید برای بیماران حامله و یا بیماران که احتمالا حامله اند استفاده کرد.
• اگر ریزش مو ناگهانی است از محلول موضعی جنکسان نباید استفاده کرد.
• اگر ریزش مو بعد از درمان با یک داروی خاص پیش آمده از محلول موضعی جنکسان نباید استفاده کرد.
• اگر پوست سر ملتهب  ،قرمز ،تحریک پذیر  و دردناک دارید از محلول جنکسان نباید استفاده کرد.
• اگر پسوریایس یا اکزما در پوست سر دارید از محلول موضعی جنکسان نباید استفاده کرد.
• محلول موضعی جنکسان را برای پوست سر آفتاب سوخته نباید استفاده کرد.

عوارض جانبی

• هر دارو به موازات اثرات مطلوب درمانی ممکن است باعث بروز بعضی عوارض ناخواسته نیز گردد.اگر چه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود لیکن در صورت بروز هر عارضه ای با پزشک یا دارو ساز خود مشورت کنید.
• این عوارض عبارتند از:خارش ،بثورات جلدی،واکنشهای حساسیتی مثل قرمزی،التهاب صورت ،افزایش ریزش مو، سوزش پوست سر ندرتا سردرد.در صورت مشاهده هرگونه علامت آلرژی به جنکسان شامل تنگی نفس،گرفتگی گلو،تورم لبها،زبان و صورت دارو را قطع کنید.

در صورت مشاهده موارد زیر دارو را قطع و با پزشک معالجه خود مشورت کنید:

رویش موی ناخواسته در صورت ،درد قفس سینه،ضربان سریع قلب، سرگیجه و یا از حال رفتگی ،افزایش ناگهانی و غیره منتظره وزن بدن ،تورم دست ها و پاها ،قرمزی و تحریک پذیری در نواحی تحت درمان در سر .

سمیت:در صورت مشاهده عوارض جانبی شدید و یا مصرف خوراکی دارو باید سریعا تحت درمان پزشکی قرار بگیرد.

شرایط نگهداری

• در دمای زیر 30 درجه سانتی گراد،دور از نور و حرارت نگهداری  و از یخ زدگی محافظت نمایید.
• همه داروهای از جمله این دارو را از دسترس اطفال دور نگهدارید.
• این محلول قابل اشتعال است،از استعمال دخانیات هنگام مصرف آن خودداری کنید.

بسته بندی

2 بطری پلاستیکی هر کدام 50 میلی لیتر:یک  بطری حاوی موضعی جنکسان روز و یک بطری حاوی محلول موضعی جنکسان شب می باشد.